Adını veremem ama Türkiye'nin en kıdemli ve dürüst devlet murakıplarından biri olduğunu söyleyebilirim. Türkiye'nin en büyük sorununun Kürtler, dinciler, Irak, İran, Yunanistan, Rum, Ermeni değil kendi ülkesini soyan politikacılar ve bürokratlar olduğu artık yavaş yavaş ortaya çıkarken belki söyledikleri sizi ilgilendirebilir.
* Yolsuzluk ne kadar yaygın?
Yaşam biçimi haline geldi. Bahşişsiz iş yapmayan memurlar ülkesi haline geldik. Hiçbir sektör bahşişten, avantadan, rüşvetten bağışık değil. Kamu idaresinin her tarafında rüşvet ilişkisi var. Bir sektörde ise, eskiden beri vardı -Gümrük... Yolsuzluğun klasik mekânıdır. Tarife ile rüşvet alınır. Sonra baktık, Bayındırlık sonra... Sonra her yer. Beni şaşkınlığa düşürense, Dil Kurumu'nda, Devlet Tiyatroları'nda bile yolsuzluk görülmesi.
* Her zaman böyle miydi?
Yaygınlaşması 80'li yıllardan sonra. Turgut Özal zihniyeti ile birlikte. Gemisini kurtaran kaptan zihniyeti. Yan masadakine bakıyorsun, her gün 100 milyon götürüyor. Sen de alırsın. Türkiye öyle bir noktaya geldi ki, rüşvet artık kınanmıyor. Eskiden kınanırdı, eskiden saklanırdı. Şimdi o derece yaygın ki artık rüşvet alan saklamaya çaba bile göstermiyor.
* Raporlanan yolsuzluklardan ne kadarı sonuçlandırılıyor?
Yakaldınız mı, prosedür belli. Müfettiş rapor yazar. Gereğini yerine getirecek olan, son tahlilde bakan. Siyasi irade eksik olduğunda sizin raporunuz sumen altı ediliyor. Düzmece numaralar çevriliyor. (Başka ve uysal) bir müfettişe karşı rapor yazdırılıyor. Zaten 40 müfettiş aynı şeyi yazsa bile siyasi siyasi irade olmazsa olmaz. Yargı sürecinde de rahatsızlıklar var. Çoğu zaman yolsuzluklar takipsiz kalır. Yedi ay yatar, 8 milyon doları cebine atar. Hatta hapis cezasını özel hastanede çeker.
* Denetim neden etkin değil?
Arkadan kovalayan bir denetim sistemi var Türkiye'de. Atı alan Üsküdar'ı geçmiş oluyor.
* Etkin olması için ne yapmak gerek?
En önemlisi özerk olacaksınız. Ya da çok üstün, tarafız bir iradeye bağlı olarak çalışacaksınız. Murakıp, içinde çalıştığı bakanlığın bakanı ile ilgili rapor yazamaz. Koşul şu: performans denetimi yapacaksınız. İhmali, mesuliyetleri ortaya koyacaksınız. Sorun, denetim olmaması değildir. Şu günlerde devlet bankalarında tespit edilen hiçbir şey yok ki daha önceden rapora bağlanmamış olsun. Eksik olan denetim değil, bunun gereğinin yapılmamış olmasıdır.
* Siyasi partiler?
